โซล่าชาร์จเจอร์ (solar charge controller) หรือที่หลาย ๆ คนเรียกว่า คอนโทรลชาร์จโซล่าเซลล์, คอนโทรลชาร์จเจอร์, หรือคอนโทรลชาร์จ คือ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อย่างหนึ่งที่มีคุณสมบัติคอยควบคุมการชาร์จไฟฟ้าจากแผงโซล่าเซลล์เข้าสู่แบตเตอรี่ที่คุณต้องการกักเก็บพลังงานไฟฟ้าไว้ใช้งานในภายหลัง ซึ่งโซล่าชาร์จเจอร์โดยทั่วไปแบมาตรฐาน จะทำหน้าที่คอยจ่ายกระแสไฟเมื่อแรงดันแบตเตอรี่อยู่ในระดับที่ต่ำตามที่แต่ละยี่ห้อกำหนดค่ามา และจะทำการตัดการจ่ายกระแสไฟจากแผงโซล่าเซลล์ที่จะไปประจุอยู่ในแบตเตอรี่เมื่อแบตเตอรี่มีแรงดันอยู่ในระดับที่สูงตามที่ได้กำหนดค่าไว้ด้วยเช่นกัน เพื่อป้องกันการ Over Charge ซึ่งจะทำให้แบตเตอรี่เกิดความเสียหายและเสื่อมอายุการใช้งานลงอย่างรวดเร็ว นอกจากนี้ในเวลากลางคืนโซล่าชาร์จเจอร์ยังเป็นอุปกรณ์ช่วยป้องกันไม่ให้ไฟจากแบตเตอรี่ย้อนกลับไปยังตัวแผงโซล่าเซลล์ จนอาจทำให้ตัวแผงโซล่าเซลล์ได้รับความเสียหายได้อีกด้วย
โซล่าชาร์จเจอร์ มีอยู่ด้วยกัน 2 ประเภท ตามลักษณะการใช้งาน คือ
1. PWM (Pulse Width Modulation) เป็นโซล่าชาร์จเจอร์ที่คอยควบคุมความถี่ของคลื่นไฟฟ้าจากแผงโซล่าเซลล์ให้คงที่ ด้วยระบบดิจิทัล ซึ่งสามารถช่วยประหยัดพลังงาน และช่วยควบคุมการประจุไฟที่จะเข้าสู่แบตเตอรี่ได้เป็นอย่างดี ทำให้แบตเตอรี่มีอายุการใช้งานที่ยาวนานขึ้น ตัวอุปกรณ์ที่มีมารตฐานจะมีฟังก์ชั่นไฟแสดงสถานะการทำงานที่เชื่อมต่อกับอุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น การทำงานของแผงโซล่าเซลล์, ระดับการเก็บประจุของแบตเตอรี่, การจ่ายไฟให้เครื่องใช้ไฟฟ้าที่กำลังต่อเชื่อมวงจร นอกจากนี้ยังมีระบบการตัดไฟอัตโนมัติ ในกรณีไฟแบตเตอรี่ใกล้หมด เพื่อป้องกันแบตเตอรี่เสียหรือเสื่อมสภาพจากการใช้ไฟฟ้าเกินกำลัง
2. MPPT (Maximum Power Point Tracking) เป็นโซล่าชาร์จเจอร์ที่มีระบบไมโครโพรเซสเซอร์ หรือตัวจับสัญญาณ ที่คอยควบคุมดูแลสัญญาณไฟฟ้าที่ได้จากแผงโซล่าเซลล์ แล้วนำสัญญาณไฟฟ้าที่สูงที่สุดจากแผงโซล่าเซลล์นำมาประจุลงในแบตเตอรี่ให้มีพลังงานเต็มอยู่ตลอดเวลา ทำให้คุณไม่ต้องคอยมากังวลว่าจะกักเก็บพลังงานไว้ใช้ได้ไม่เพียงพอในวันที่สภาพแย่ เช่น วันที่มีแสงแดดอ่อน ฟ้าครึ้ม หรือแม้กระทั้งวันที่มีฝนตก
ซึ่งทั้ง 2 แบบนี้มีขนาดให้เลือกใช้ตามระดับปริมาณกระแสที่คุณต้องการใช้งาน คือ 10A 20A 30A 40A 50A 60A และเลือกตามแรงดัน Input ให้เลือกได้แก่ 12V 24V 48V 96V
